Rezerwacje: +48 500 230 296
Legenda o zatopionym żaglowcu
Wśród rybaków w Dębkach popularna była legenda o zatopionym przed laty żaglowcu. ...Według relacji nestora rybaków z Dębek Jana Felknera: „...Trzydzieści lat temu zerwały nam się sieci, jak żeśmy je stawiali. Woda klarowna była i zobaczyliśmy jakieś wraki na dnie. Później sąsiad, August Gren, opowiedział mi taka historię: Płynął z Sankt Petersburga angielski drewniany statek. Zerwał się wiatr północno-zachodni, urwało mu ster i zdryfował ku brzegowi. Zakotwiczono statek i załoga zeszła na brzeg. Za Piaśnicą – to jest rzeczka, która w Dębkach płynie – mieszkał niejaki Ketelhut. On to ugościł załogę, dał posiłek i wina przyniósł, wódki albo whisky, jak to się po angielsku mówi. I tam sobie ubaw zrobili. Podczas tej zabawy dziadek gospodarza podsłuchał, jak po tej wódce powiedzieli, że na tym statku jakieś bogactwo jest. Popłynął więc Ketelhut do niego swoją łajbą rybacką, wszedł po drabinie i to, co mu w oczach błyszczało, zabierał. Wpłynął do Piaśnicy i dotarł do kanału Biała Góra, gdzie w zagajnikach to dobro błyszczące schował. A że było mu mało, popłynął raz jeszcze, zanim marynarze potrzeźwieli i na statek wrócili. Te kosztowności, które sobie wziął, zakopał. Na drugi dzień zerwał się sztorm i rozbił łajbę, która z całą załogą poszła na dno. Ketelhut sprzedał gospodarstwo i z tym bogactwem, które sobie złowił, wyjechał, ale po paru latach wrócił żeby to ostatnie złoto, które zakopał, odnaleźć. Ale tam były ruchome wydmy. Piaskiem przesypywało z miejsca na miejsce i przez te dwadzieścia lat teren zmienił wygląd. Nic nie znalazł”.....
W odległości około 400 m od ujścia Piaśnicy leży zatopiony wrak angielskiego statku Bark General Carleton of Whitby (1777), który zatonął w wyniku silnego sztormu 27 września 1785 r. Bliźniaczą jednostką był „HM Bark Endeavour” na którym kapitan James Cook odbył swoją pierwszą morską podróż.
Statek zbudowany w stoczni Thomasa Fishburna w Whitby, tej samej, co HM Bark „Endeavour” (posiadał identyczne wymiary, takielunek i konstrukcję), na którym James Cook odbył pierwszą wyprawę (1768–1771). Nazwany na cześć generała Guya Carletona (1724–1808), służącego w armii angielskiej w Ameryce Północnej w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych po stronie brytyjskiej, m.in. pełniącego funkcję gubernatora Quebec.
„General Carleton” 12 marca 1777 wyszedł w swój pierwszy rejs do Rygi; w latach 1777–1785 kursował między portami brytyjskimi a bałtyckimi – głównie Rygą. Od 1782 jako pomocnicza jednostka logistyczna Royal Navy w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych, co m.in. chroniło marynarzy „General Carletona” przed poborem do Royal Navy.
Zatonięcie statku. Statek załadował w Sztokholmie 30 lipca 1785 ok. 590 ton żelaza dla odbiorcy w Londynie. Według zapisów w Muzeum w Whitby zaginął 27 września 1785 na Bałtyku. Przyczyną katastrofy „Generala Carletona”, stojącego na kotwicy w pobliżu brzegu przy ujściu Piaśnicy była nagła zmiana pogody i nadejście gwałtownego, bardzo silnego sztormu o sile huraganu, co spowodowało wyrwanie i wleczenie kotwicy lub kotwic (świadczy o tym prostopadła do brzegu pozycja wraku i odnalezionej kotwicy) i przesunięcie ładunku żelaza.
Odkrycie wraku. Wrak statku odkryty przez Michała Woźniewskiego (1989) dzięki relacjom o zaczepianiu sieci rybackich w miejscu spoczynku wraku i legendzie o zatopionym żaglowcu, na przybliżonej pozycji (54°50′15″N 18°03′43″E). Wrak był badany w latach 1995–1998 przez Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku. Wydobyto różne przedmioty, między innymi: dzwon okrętowy z napisem „General Carleton of Whitby 1777” co umożliwiło natychmiastową identyfikację statku. Wydobyto ponad 700 przedmiotów z XVIII wieku, w tym elementy wyposażenia okrętowego, przedmioty codziennego użytku, przyrządy nawigacyjne, kolekcję roboczej marynarskiej odzieży angielskiej, monety...
HM Bark „Endeavour” na którym James Cook odbył pierwszą wyprawę (1768–1771)