Rezerwacje: +48 500 230 296
Dla wielu osób ptaki są fascynujące i lubią je obserwować spotykać i nawiązywać kontakt. Są ludzie którzy uczą się nawet języka ptaków, są ludzi którzy odbywają dalekie podróże (birdwatching travel) by zobaczyć unikatowe ptaki. Ptaki fascynują ludzi od wieków są obecne w kulturze i sztuce tworząc przypisane wartości, lub jako pierzasta ozdoba.
Przebywają w pięknych okolicznościach przyrody w otoczeniu rzeki Piaśnicy masz okazję spotkać się z różnymi ptakami. Poniżej co nieco więcej na tematy wybranych gatunków:
Skąd nazwa zimorodek?
Nazwę zimorodek w języku polskim próbowano wywieść od ziemio-rodek, czyli rodzący się w ziemi. Zimorodek zakłada często gniazdo w norze w urwisku nad rzeką, czasem dość daleko od brzegu. Tłumaczenie to jednak nie jest poprawne, gdyż nazwa ptaka nie łączy się z ziemią a nie zimą.
Gdzie można spotkać Zimorodki?
Na obszarach o łagodnym klimacie przez cały rok, zimorodek zwyczajny nie podejmuje wędrówek, jednak na terenach, gdzie rzeki i zbiorniki wodne zamarzają zimą, ptaki te podejmują wędrówki po sezonie lęgowym. Większość ptaków zimuje w południowych częściach obszaru lęgowego, jednak nieliczne z nich przelatują nad Morzem Śródziemnym na południe do Afryki, a ptaki ze wschodniego zasięgu swojego występowania do Azji Południowo-Wschodniej.
W regionach o klimacie umiarkowanym jak Polska, zimorodek zasiedla czyste, wolno płynące strumienie i rzeki oraz jeziora z brzegami silnie porośniętymi roślinnością. Odwiedza zarośla i krzewy ze zwisającymi gałęziami blisko płytkiej, otwartej wody, w której żeruje. W zimie chętniej żeruje na wybrzeżach, często w estuariach, czy zatokach oraz wzdłuż skalistych wybrzeży.
Zimorodki są ważnymi elementami ekosystemów i dobrymi bioindykatorami zdrowia społeczności słodkowodnych.
Najwyższe gęstości ptaków lęgowych notowane są w siedliskach z czystą wodą oraz drzewami i krzewami na brzegach, co ułatwia obserwację ofiar. Siedliska wybierane przez zimorodki mają również najwyższą jakość wody, więc obecność tego ptaka potwierdza normę jakości wody. Piaśnica ma bardzo czystą wodę stąd możliwość spotkania zimorodków przy zachowaniu względnej ciszy jest bardzo prawdopodobne.
W Polsce to nieliczny (niegdyś nieliczny lub średnio liczny) ptak lęgowy, spotyka się go na całym niżowym obszarze kraju.
Co jedzą Zimorodki?
Zimorodek żywi się głównie rybami, które chwyta, nurkując pionowo w dół w potokach i rzekach. Zjada także wodne owady, żaby i raki. Lata nisko nad wodą. W czasie polowania siaduje na gałęziach nad rzeką i czatuje na zdobycz, wypatrując ofiar znajdujących się w wodzie. Z tego też powodu zamieszkuje akweny o czystej wodzie, bogate w odpowiedniej wielkości ryby. Atakuje je z zasadzki lub krótkiego lotu zwisającego. Jeśli pokarm jest przeznaczony dla samego ptaka, to połyka go, rybią głowę skierowując do przełyku przodem. W przypadku gdy podaje ją młodemu, ryba jest przekręcona w dziobie.
Ochrona Zimorodków w Polsce
W Polsce jest objęty ścisłą ochroną gatunkową. Głównym powodem zanikania tego niewielkiego ptaka jest utrata siedlisk, głównie nienaturalna obudowa zbiorników (np. likwidacja urwistych skarp), zanieczyszczenie wody i niepokojenie powodowane przez wędkarzy i wczasowiczów. Zabijano je niegdyś dla kolorowych piór i przez wyławianie ryb. W ramach działań ochronnych należy ograniczać plany zabudowy hydrotechnicznej dolin rzecznych, unikać wycinki drzew w linii brzegowej rzek i jezior, prowadzić korekty profilu skarp, które uległy erozji, wytypować strefy ciszy na rzekach o znacznych liczebnościach zimorodka, ograniczać penetracje nabrzeży przez ludzi w okresie lęgowym.
Zimorodek jako inspiracja
• W mitologii greckiej księżniczka Alkione i jej mąż Keyks zostali zamienieni w zimorodki. Byli to szczęśliwi małżonkowie, którzy ściągnęli na siebie gniew bogów porównując się do Hery i Zeusa. Zeus doprowadził do śmierci mężczyzny, a jego żona rzuciła się do morza. Bogowie pożałowali swojego gniewu i przemienili małżonków w ptaki. Greckie określenie „Dni Zimorodka” oznacza okres spokoju i odnosi się do kilkutygodniowego okresu w styczniu, w którym wiatry nad Morzem Egejskim uspokajają się. W wierzeniach starożytnych był to czas, w którym Eol, bóg wiatrów i ojciec Alkione, uspokajał wiatry i fale, aby córka–zimorodek mogła bezpiecznie zbudować gniazdo i złożyć jaja.
• Do tego przekazu odnosi się starożytny dialog Zimorodek, którego autorstwo błędnie przypisywano Platonowi lub Lukianowi z Samosaty; jeszcze Diogenes Laertios stwierdzał, że nie jest to prawda. Rozmówcami są Sokrates i Chajrefont, czytelnik poznaje z niego mitologiczną historię i dowiaduje się, że według ludowych wierzeń pogodne dni zimą przychodzą, aby mogły się wykluć młode zimorodki. Sokrates wykorzystuje te wierzenia do refleksji nad przemianami w przyrodzie i możliwościami ludzi.
• W średniowieczu suszone skóry zimorodków były uważane za talizman, chroniący przed uderzeniem pioruna.
• Irlandzka wersja opowieści o potopie tłumaczy, jak zimorodek zyskał swe jaskrawe barwy. Ptak, początkowo szary, został wysłany na zwiad z Arki Noego i opalił swój brzuszek w promieniach Słońca. Błękit jego grzbietu wziął się z błękitu nieba.
• Na tryptyku Ogród rozkoszy ziemskich autorstwa Hieronima Boscha, zimorodek zajmuje eksponowane miejsce pośród ptaków występujących w środkowej części. Jest on symbolem hipokryzji.
• Poeta Wincenty Pol w utworze z 1856 roku „Do Pana W. D.”, umieścił następujący fragment, nawiązujący do nazwy ptaka:
Co ściele gniazdo w samej zimy środku,
Temum nie przeczył; sam język świadczy,
Że tej ptaszynie zima nasza matczy.”